wtorek, 8 września 2015

Lippia micromera - Jamajskie Oregano, Fałszywy Tymianek

English version

      KRÓTKA CHARAKTERYSTYKA

  Dla mieszkańców terenów klimatu umiarkowanego, Oregano oznacza Śródziemnomorskie Origanum vulgare. Tymczasem dla mieszkańcy tropików nazwa ta oznacza rośliny takie jak : Plectranthus amboinicus, Poliomintha bustamanta (lub P. longiflora ) albo Lippia micromera (lub Lippia graveolens). Pomimo że wszystkie te cztery rodzaje ziół znacznie się od siebie różnią, wszystkie one dzielą podobny smak, aromat i właściwości lecznicze, dzięki ich wspólnej zawartości karwakrolu i tymolu. Lippia micromera pochodzi z Północnej części Ameryki Południowej oraz Karaibów i jest szeroko rozpowszechniona w krajach tropikalnych aż po Filipiny ( gdzie wiele osób bierze ją za Origanum vulgare lub Majeranek ). Roślina ta posiada długą tradycję użycia jako przyprawa oraz lek, na Karaibach, Ameryce Środkowej i Północy Ameryki Południowej.
  Jej Anglojęzyczne potoczne nazwy to między innymi : Jamaican Oregano, Dominican Oregano, Carribean Oregano, Mexican Oregano, Spanish Thyme, Oregano del Pais, Oregano Poleo, Puerto Rican Oregano, Oregano Chiquito, False Thyme, False Oregano, Petite Thyme, Oregato and Oreganillo.



          UPRAWA

   Lippia micromera jest kochającym słońce, wieloletnim, tropikalnym krzewem, o cienkich, łamliwych, wykładających się pędach, zazwyczaj nie dłuższych niż 2m, drobnych, ok. 1cm krótkich liściach i jeszcze mniejszych kwiatkach. W naturze porasta ona suche zbocza wzgórz i obrzeża lasów. Lubi piaszczysto-ilaste, przepuszczalne gleby o odczynie neutralnym lub zasadowym. Jamajskie Oregano poradzi sobie nawet w bardzo słabej jakości ziemi, ale dla silnego wzrostu potrzebuje dobrego kompostu. Roślina ta dobrze radzi sobie z silnymi upałami i okresami suszy, z kolei nadmiar wody może być dla niej zabójczy. Jest ona bardzo wrażliwa na mróz, ale w klimacie umiarkowanym może być z powodzeniem uprawiana w pojemnikach i traktowana jako roślina domowa.

 
      ZASTOSOWANIE KULINARNE

   Świeże lub suszone liście Jamajskiego Oregano, używane są tradycyjnie jako przyprawa w kuchni Karaibskiej. Może być ono szeroko używane, w podobny sposób jak Greckie Oregano, jednak posiada bardziej intensywny i bogaty smak i aromat. Używane jest do potraw mięsnych i ryb, pizzy, nadzień, gulaszy, zup i sałatek. Aby zapobiec wyparowywaniu aromatu tego zioła, należy dodawać je w ostatnich minutach gotowania.


      ZASTOSOWANIE MEDYCZNE

    Lippia micromera jest tradycyjnie używana na astmę, bronchit, przeziębienie, kaszel, grypę, oligurię, w celu poprawy apetytu i zwalczania infekcji żołądkowych. Spożywane jest na świeżo lub w postaci naparów, mocne napary mogą być używane do płukania jamy ustnej. Posiada działanie antybakteryjne, przeciwgrzybiczne, przeciw drożdżakowe, moczopędne, oczyszczające organizm, przeciwskurczowe, przeciwastmatyczne, przeciwwymiotne, łagodzące podrażnienia błon śluzowych, wykrztuśne, stymuluje pracę żołądka a także całego organizmu i umysłu i tonizuje. Zawartość związków chemicznych olejku eterycznego Lippi micromera, różni się znacznie w proporcjach: karwakrol (26,5 - 48%), tymol (7,1-33,7%), y-terpinene (4,5-22,5%), p-cymene (11,5-16,2%), beta-caryophyllene (12,1%),1,8-cineole (2,2%),  zawiera ona również w niewielkich ilościach limonene, linalool, geranial, eugenol, neral i mentol. Zioło to należy do najczęściej używanych na Karaibach ziół do zwalczania stanów traumatycznych, nerwowych, lęków i depresyjnych obaw.       Lippia micromera w większych ilościach powinna być unikana przez kobiety w ciąży.

























                    














                 



     EDSA Garden Centre, Manila, Filipiny - maj 2015

    Baguio Orchidarium Plant Shops, Baguio City, Filipiny - wrzesień 2015


       Źródła

,, The Encyclopedia of Herbs: A Comprehensive Reference to Herbs of Flavor and Fragnance '' - Thomas DeBaggio, Arthur O. Tucker, Timber Press 2009
,, CRC Ethnobotany Desk Reference'' - Tim Johnson, CRC Press 1998
,, Encyclopedia of Cultivated Plants '' - Christopher Cumo, ABC-CLIO 2013
,, Ethnic Culinary Herbs'' - George Staples, Michael S. Kristiansen, University of Hawaii Press 1999
,, Florida's Best Herbs and Spices: Native and Exotic Plants Grown for Scent and Flavor '' - Charles R. Boning, Pineapple Press 2010
,, Mansfeld's Encyclopedia of Agricultural and Horticultural Crops ''- Peter Hanelt, Springer Science & Buisness Media 2001
,, Oregano, the genera Origanum and Lippia ''- Spiridon E. Kintzios, Taylor and Francis 2002

http://davesgarden.com/guides/pf/go/128624/#b
http://plantsforuse.com/index.php?page=1&id=3113
http://clikwebbr.blogspot.com/2011/08/agrochic-hablemos-de-oregano.html
http://www.researchgate.net/publication/11892179_Lippia_Traditional_uses_chemistry_and_pharmacology_A_review
http://memorias.ioc.fiocruz.br/issues/special-issues/item/326-chemical-composition-and-antiprotozoal-activities-of-colombian-lippia-spp-essential-oils-and-their-major-components
http://www.nybg.org/files/scientists/ivandebroek/Foods_as_Medicines_Dominicans.pdf
http://www.researchgate.net/publication/261654586_Chemical_Composition_and_Bioactivity_on_Bacteria_and_Fungi_of_the_Essential_Oil_from_Lippia_micromera_Schauer
http://hortsci.ashspublications.org/content/35/3/452.4
http://tropical.theferns.info/viewtropical.php?id=Lippia+micromera
http://www.ethnobiomed.com/content/6/1/9
http://www.saintlucianplants.com/localuses/lippmicr.html
https://ethnobiology.org/sites/default/files/pdfs/JoE/17-2/CoeAnderson1997.pdf