Angelica keiskei, Ashitaba - Aszitaba

English version

      KRÓTKA CHARAKTERYSTYKA

   Angelica keiskei jest rośliną z rodziny selerowatych, i jak wiele innych roślin z tej rodziny, z różnych kontynentów, ten japoński gatunek jest nie tylko jadany jako warzywo, ale również wykorzystywany od wieków jako lek na wiele schorzeń. Pochodzi on z wyspy Hachijo-jima, gdzie badacze i lokalni zielarze stwierdzili powiązanie pomiędzy stałym spożyciem tej rośliny i długowiecznością mieszkańców wyspy. W ostatnich latach popularność tego zioła rośnie na Filipinach ( gdzie nadal wielu sprzedawców roślin sprzedaje Gynure procumbens nazywając ją Ashitaba (Aszitaba)), a także Taiwanie, Chinach i Korei, niewielka sława tej rośliny dosięgnęła również Malezję, Indonezję i USA. Wciąż jednak pozostaje ona jednym z najcenniejszych i jednocześnie najmniej znanych ziół i warzyw z całego świata.
   To co sprawia że Agelica keiskei jest wyjątkowa pośród wszystkich odmian rodzaju Angelica i pochodnych seleraków to jej żółty sok zawierający witaminę B12 (żadne inne rośliny jej nie zawierają), oraz chalkony - związki chemiczne będące jednymi z najsilniejszych przeciwutleniaczy.
 

             UPRAWA

   Aszitaba należy do roślin zakwitających zazwyczaj w drugim roku, jednak może to nastąpić również w pierwszym, trzecim lub czwartym. Od razy po wykształceniu i dojrzeniu nasion cała roślina umiera. Można jednak przedłużyć jej żywot usuwając łodygę kwiatową przed rozwinięciem pąków. Niekiedy roślina ta wytwarza niezależne odrosty. Roślina ta najlepiej rozwija się w półcieniu, w wilgotnym ale przepuszczalnym, kompostowym podłożu. Jednak poradzi sobie nawet w pełnym słońcu na nieurodzajnej i piaszczystej glebie ( tak długo jak temperatura nie będzie za wysoka ). Angelica keiskei wytrzymuje mrozy do -15'C, jednak cała jej część naziemna zamiera przy pierwszych mrozach, aby odrosnąć z powrotem z korzenia wiosną. Przypuszczam że jej domowa uprawa nie powinna być problematyczna. Jej liście, wyrastające wprost z korzenia nie przekraczają zazwyczaj 80 cm, jednak łodyga kwiatowa może osiągnąć wysokość ponad 1,5m. Liście mogą być zbierane w każdym terminie, tak długo aż nie zaczynają żółknąć. Jednak posiadając młode siewki radzę poczekać z tym, aż rośliny nabiorą w pełni siły i zawsze zostawiać kilka liści, zapewniając im możliwość dalszego intensywnego wzrostu. Jeśli nie posiadacie potrzeby suszenia liści i kwiatów, polecam ich spożywanie na świeżo, nie tracąc żadnych z walorów odżywczych, leczniczych jak i smakowych.


        ZASTOSOWANIE KULINARNE

   Wszystkie części Aszitaby mogą być spożywane jako warzywo na świeżo lub gotowane. Świeże liście posiadają unikalny, lekko gorzki, odrobinę selerowaty smak, z kolei łodygi liściowe są nieco słodkawe kiedy są jeszcze młode. Obydwie części stanowią doskonały dodatek do sałatek, kanapek oraz warzywnych soków przecierowych. To warzywo-przyprawa może być również używane do zup, gulaszy, smażonek, suszi, klusków a nawet deserów i lodów. Korzenie i łodygi mogą być piklowane. Ususzoną Ashitabę można zaparzać jako herbatę ziołową, ale również można do tego używać drobno posiekanych świeżych części tej rośliny.


       ZASTOSOWANIE KOSMETYCZNE

   Angelica keiskei dzięki swoim wysoce przeciwutleniającym, antyseptycznym i przeciwzapalnym właściwościom, używana jest jako odmładzający tonik do skóry. W formie okładów ( ze świeżych zmiażdzonych części rośliny), soku lub w postaci sporządzonych kremów lub olejków stosowana jest na niewielkie zranienia, ukąszenia i użądlenia, trądzik, wysypki, cysty, czyraki, krosty, ospe oraz obolałe mięśnie i ścięgna w celu znieczulenia bólu.


       ZASTOSOWANIE MEDYCZNE

   Aszitaba posiada tak wiele zalet zdrowotnych że postrzegana jest często jako ogólny środek tonizujący i profilaktyczne panaceum, przynoszące długowieczność przy regularnym spożyciu na świeżo. Wzmacnia ona układ odpornościowy, oczyszcza krew, reguluje poziom cholesterolu i cukru we krwi, poprawia krążenie krwi i wzmacnia ostrość widzenia. Posiada właściwości antybakteryjne, antywirusowe (nawet przeciwko HIV), przeciwzapalne, przeczyszczające, moczopędne i przeciwrakowe (szczególnie przeciw rakom skóry i płuc). Wspomaga również wytwarzanie nowych nerwów. Angelica keiskei stosowana jest tradycyjne na problemy z żołądkiem, śledzioną lub nerkami, artretyzm, nadciśnienie krwi, cukrzycy, ospę, nowotwory, problemy menstruacyjne, obrzęki oraz w celu zwiększenia ilości wytwarzania mleka przez karmiące matki.
   Może być spożywana na surowo, gotowana (wszystkie części rośliny) suszona i użyta w formie naparów lub nalewek, lub jako zmiażdzone ziele, w postaci okładów na zranienia, infekcje skóry oraz bóle mięśni, ścięgien i nerwów.
   Swoje zdrowotne właściwości Angelica keiskei zawdzięcza przede wszystkim zawartości chalkonów - o wysoce przeciwutleniajacych właściwościach. Te polifenole występują w niej w postaci która nie została znaleziona w żadnej innej roślinie ( xanthoangeol, xanthoangelol E, 4-hydroxyderricin ). Innym niecodziennym związkiem organicznym jaki zawiera Ashitaba, jest witamina B12, której niezawierają żadne inne rośliny ( jedynie zwierzęta, bakterie, algi, wodorosty i niektóre grzyby ), a która jest niezbędna dla zdrowego funkcjonowania układu nerwowego i tworzenia krwi. Fakt ten sprawia że Aszitaba jest doskonałym ziołem-warzywem dla wegetarian i osób cierpiących na anemię. Zawiera ona również kumaryny ( psoralen, imperatorin, columbiangin ), glikozydy ( isoquercitin, ruteorin, angelic acid, bergapten), saponiny, znaczne ilości melatoniny oraz dostarcz wielu niezbędnych dla zdrowia witamin i minerałów jak ; beta-karoten, witaminy C, K, B1, B2, B6, wapń, magnez, żelazo, germanium, cynk i potas.

 

     Źródła

,, Plants for Fighting Cancer '' - Spiridon E. Kintzios, Maria G. Barberaki, CRC Press 2004
,, Studies in Natural Products Chemistry, Tom 39 '' - Atta-ur-Rahman, Newnes 2013
,, Issues of Biochemistry and Biophysics Research, Edition 2013 '' - Q. Ashton Acton PhD,    Scholarly Editions 2013
,, Hajijo : isle of exhile '' - Shigeo Kasai, Tsune Sugimura, Weatherhill 1973

http://www.ashitabagreen.org/
https://maykingtea.files.wordpress.com/2013/09/ashitaba-herbal-info.pdf
http://simplenewz.com/2014-08-23/Mainstream/feed/29439
http://www.ecellgen.com/index.php?option=com_content&view=article&id=20&Itemid=31
http://www.stuartxchange.com/Ashitaba.html
http://www.ashitabaplant.com/2012/10/how-ashitaba-beautifies-your-skin-and-complexion.html#.VSybwfmsWuI
http://www.ashitabaplant.com/2012/10/how-ashitaba-beautifies-your-skin-and-complexion.html#.VS3bO_msWuJ
http://www.sadgurupublications.com/ContentPaper/2010/73_8(1)2010.pdf
http://www.ashitaba.com/.sc/ms/cat/FAQ--More%20......#What is Ashitaba
https://www.youtube.com/watch?v=lgWs4Z4pMWI
http://www.mb.com.ph/the-real-ashitaba-now-here/
http://www.mb.com.ph/observations-on-growing-ashitaba/
http://homeguides.sfgate.com/grow-ashitaba-75807.html
http://www.jbsl-net.com/english/products/products03.html
http://www.ashitababeauty.com/