KRÓTKA CHARAKTERYSTYKA
Abelmoschus manihot jest wieloletnim krzewem z grupy hibiskusów należącej do rodziny ślazowatych. Prawdopodobnie pochodzi z tropikalnych i subtropikalnych terenów południowych i wchodnich części Chin, i stamtąd został przeniesiony na północ Indii i do Azji Południowo-wschodniej. I obecnie jest uprawiany i często również rośnie na dziko w regionie Azji Południowej od Indii i Sri Lanki, przez Mjanmę, Tajlandję, Indonezję, Filipiny po Melanezję, Polinezję i północną część Australii. Przywieziony został również na niektóre regiony Afryki i Ameryki Południowej.
Jest on powszechnie uprawiany jako warzywo liściaste, are często również w celach zastosowania leczniczego i czasami jako roślina ozdobna, ze względu na wdzięk jego dużych żółtych kwiatów. Jest to wysoce polimorficzny gatunek, jako że forma jego liści może być od klonowej z lekkimi wcięciami po palmiastą, lub mieć nawet wąski kształt grotu. I nawet na jednej roślinie znaleźć można liście znacznie różniące się ksztaltem. Wysoka liczba różnie wyglądających kultywarów Abelmoschus'a manihot, jest głównie spowodowana faktem że udomowione rośliny tego gatunku łatwo krzyżują się z dziki formami A. manihot, jak i również z innymi gatunkami z rodzaju Abelmoschus. Do których między kilkoma innymi należą gatunki Abelmoschus esculentus i Abelmoschus caillei, których niedojrzałe owoce nazywane Okra są popularnym warzywem w wielu rejonach na świecie.
Popularność Abelmoschus'a manihot jest o wiele mniejsza, ponieważ jest on mało znany poza Południowo-Wschodnią Azją i Oceanią. I nawet tam pozostaje on mało znany w wielu częściach tych rejonów. Ale u niektórych społeczności Indonezji, Papui Nowej Gwinei, Vanuatu, Samoa i Fiji, jest to jedno z najczęściej używanych warzyw liściastych. Hodowane w prywatnych ogródkach warzywnych lub zbierane ze stanu dzikiego, ale czasami również uprawiane na plantacjach, i często sprzedawane na lokalnych straganach w formie pęków całych pędów z liśćmi. Plantatorzy na Fiji eksportują nawet świeże liście A. manihot do Kanady i mrożone do Nowej Zelandji, Australii i USA, gdzie są one wysoce cenione głównie przez emigrantów z wysp Pacyfiku, tęskniących za swoimi tradycyjnymi składnikami potraw.
Pomimo że właściwości lecznicze Abelmoschus manihot są mniej znane niż jego wysoka wartość odżywcza. Dla wielu społeczności jest to wysoce cenione zioło lecznicze, i jego liście są spożywane jako lek na wiele chorób, od problemów żołądkowych, dolegliwości układu moczowego po gorączki, bóle głowy i nowotwory. W Chinach kwiaty Abelmoschus'a manihot używane były od stuleci do leczenia nawet najpoważniejszych dolegliwości nerek. Opisane zostały w dwóch najstarszych księgach klasychnej Chińskiej Medycyny, zatytułowanych Jia You Ben Cao (połowa XIw.) i Ben Cao Gang Mu (1578), i oficjalnie umieszczone w edycji Chińskiej Farmakopei z 2015.
Abelmoschus manihot był również używany w Chinach przez stulecia jako składnik do produkcji papieru. Obecnie śluzy z tej rośliny są wciąż używane w Japonii do produkcji specjalnego typu papieru nazywanego Washi, i w Korei tradycyjnego papieru zwanego Hanji.
A oto niektóre z potocznych nazw używanych dla tej rośliny : Aibika, Aigiri, Gogae, Kabul (Papua Nowa Gwinea), Gedi, Degi, Sarolo (Indonezja), Jungli Bhindi (Hindi), Raan Bhendi (Marathi), Usipak (Assamese), Kantalo Bhende (Gujarati), Phuttu Bhaji (Chhattisgarhi), Sweet Hibiscus, Edible Hibiscus, Manihot Mallow, Sunset Hibiscus, Yellow Hibiscus, Lettuce Tree, Queensland Greens (Angielski), Pele (Samoa, Tonga, Tuvalu, Cook Islands), Bele, Vauvau, Momoke (Fiji), Nuk, Barmai, Kwere (Vanuatu), Slippery Cabbage, Island Cabbage, Pacific Cabbage, Nambelle, Neka, Lema, Gole (Solomon Islands), Te Nambere (Kiribati), Naonit (New Caledonia), Lagikuway, Barakue, Glikway (Filipiny), Paw Fai (Tajlandia), Tororo-aoi, Kusadamo (Japoński), Dakpul (Koreański), Somaradza (Tybetański) ; Chińskie nazwy : kwiaty - Huang Shu Kui Hua, nasiona - Huang Shu Kui Zi, liście - Huang Shu Kui Ye, pedy lub kora z pedów - Huang Shu Kui Jing, korzenie - Huang Shu Kui Gen. A imponującą rozszeżoną listę lokalnych nazw A. manihot znajdziecie tutaj.
Abelmoschus manihot w przeszłości był również znany pod botanicznymi synonimami takimi jak : Hibiscus manihot, Hibiscus palmatus, Bamia manihot, Bamia magnifica i Erebennus manihot, aby wymienić tylko kilka.
I niektórzy botanicy uznawają odmiany tej rośliny takie jak : dissecta, megaspermus, platidactylis, timorensis, pungens, genuinus, lub podgatunki : caillei, tetraphyllus. Ale inni mówią że Abelmoschus caillei to prawdopodobnie hybryda pomiedzy Abelmoschus manihot i Abelmoschus esculentus, lub endemiczny Afrykański gatunek.
I w mojej i wielu innych naukowców opinii Abelmoschus tetraphyllus to oddzielny gatunek, i granicą pomiędzy nim i A. manihot, powinno być że wszystkie rozpatrywane okazy typu manihot posiadające jakiegokolwiek rodzaju mikro-włoski powinny być zaklasyfikowane jako tetraphyllus, a jedynie te o gładkich liściach i pędach powinny być rozpoznawane jako prawdziwy A. manihot. Oznacza to uznanie A. manihot za udomowioną formę dzikiego, owłosionego A. tetraphyllus, która ewoluowała przez stulecia w wyniku selektywnej uprawy okazów o pozbawionych włosków i bardziej soczystych liściach, w celu otrzymania lepszego typu warzywa.
Ale obecnie wielu jeśli nie większość autorów opisuje że Abelmoschus manihot posiada liście i pędy pokryte krótkimi sztywnymi lub kłujacymi włoskami.
UPRAWA I ZBIÓR Abelmoschus manihot jest wieloletnim krzewem, który jako młody ma bardziej naturę bujnej rośliny zielnej, jako że jedynie jego stare pędy są w pełni zdrewniałe, tymczasem młode są dosyć miekkie i sukulentyczne. Jego pędy wznoszą się w górę i może on osiągnąć wysokość do 5m, a szerokość do ok. 3m. W stanie naturalnym można go znaleźć głównie w dolinach i na wilgotnych łąkach ale również i na nieużytkach i wilgotnych górskich stokach. I jest on powszechnie sadzony w ogródkach warzywnych w wioskach na wyspach Pacyfiku. Rośnie on często jako jedynie jednoroczna roślina ze względu na warunki klimatyczne, takie jak ekstremalne sezonowe susze lub mroźne zimy lub ze wzgledu na technikę uprawy. W klimacie umiarkowanym z lekkimi mrozami nadziemna częśc A. manihot obumiera ale może on odbić z części korzeniowej.
Aibika preferuje wilgotny, tropikalny klimat, piasczyste, ilaste gleby z dostateczną iloscią kompostu, pH pomiedzy 5 i 7, i nasłonecznione stanowiska. I w takich warunkach może ona mieć szybki wzrost u młodych roślin, ok. metr w przeciagu miesiąca. Przyrost nowych pędów i liści, ich liczba i rozmiar są mniejsze przed i w okresie kwitnienia oraz maleje z wiekiem rośliny. I z tego powodu A. manihot uprawiany jest głównie jako roślina jednoroczna, ponieważ starsze rośliny są usówane i zastępowane młodymi, które produkuja więcej liści. Jego propagacja jest szybka i prosta, ponieważ sadzonki z jego zdrewniałych i wpół-zdrewniałych pędów szybko się ukorzeniają.
Może on być również rozmnażany z nasion, ale począdkowy wzrost siewek jest o wiele wolniejszy niż u młodych roślin z sadzonek. Rozmnażanie przez sadzonki również gwarantuje nam że młode rośliny zachowają całkowicie cechy rośliny matecznika. A kultywary Abelmoschus'a manihot łatwo zapylają sie krzyżowo z dzikimi formami A. manihot, jak i również z innymi gatunkami z rodzaju Abelmoschus. Te hybrydyzacje i powszechnie wystepujące mutacje powodują olbrzymią różnorodność morfologiczną tego gatunku. Jego liście mogą mieć kształt od klonowatego z lekkimi wcieciami po palmiasty, jak i również sercowaty lub grotowaty, a ich rozmiar może być od wielkości pieści po wielkość dużego talerza.
Kolor liści może być od jasno do ciemno zielonego, lub czerwonawy, młode pędy i ogonki liściowe są często czerwone lub purpurowate. Wygląd liści może być nawet znacznie różny u tej samej rośliny, jako że często zmienia się on w zależności od warunków pogodowych i stadium rozwoju, mają one zazwyczaj mniejszy rozmiar u starszych roślin i w okresie kwitnienia. Kwitnienie Abelmoschus'a manihot generalnie występuje w okresie suchych, letnich miesięcy, ale oczywiście różni się w zależności od regionu, np. w Chinach od sierpnia do pażdziernika, na Fiji od czerwca do listopada, z kolei na Filipinach w okresie od grudnia do marca. Jego kwiaty są przeważnie żółte z purpurowym środkiem ale mogą one byc również białe z purpurowym srodkiem.
Uznaje się że roślina ta rośnie najlepiej na równinach na wysokościach do 800m, ale ja hodowałem swoje na Filipinach na wysokości 1400m z dobrym rezultatem, i są podania o jej uprawie nawet na wysokości 2000m. Istnieje ogromnia liczba kultywarów Abelmoschus'a manihot i niektóre mogą być lepiej zaadaptowane do poszczególnych warunków niż inne, np. wąskolitna odmiana Aibiki może być bardziej odporna na susze od formy o okragłych lisciach.
A. manihot nie wymaga wiele pielęgnacji i jest zazwyczaj uprawiany w systemie upraw mieszanych. Jest on sadzony naprzemian z nisko rosnącymi warzywami, warzywami korzeniowymi lub bananami. Jest on rośliną tolerującą wysokie zasolenie, ale nadmiar zasolenia gleby spowalnia jego wzrost. Jego wzrost może być również spowolniony przez niedobór wody lub zastój wody w glebie. Ale jest to roślina potrafiąca przetrzymać okresowe susze, i uznaje się że toleruje gleby zasadowe i niedobory mikroelementów.
Przy odpowiedniej ilości nawodnienia A. manihot może produkować bez przerwy obfitość swoich soczystych liści cały rok naokrągło. Sadzonki zaczynaja puszczać młode pedy po ok. dwóch tygodniach i pierwsze zbiory mają miejsce zazwyczaj po trzech miesiącach. I od tego czasu zbiory moga się odbywać co tydzień (szczyty pędów) lub nawet codziennie (same liście) przez rok lub dwa, zanim rośliny te zaczną być mniej liścio-produktywne. Osobne liście, delikatne czubki pędów lub całe dłuższe pędy z liśćmi mogą być zbierane. Ale zbierając same liście należy sporadycznie przycinać pędy aby ograniczać wysokość tych krzewów i stymulować ich lepsze rozkrzewianie, co przynosi lepszą produktywność liści.
Niestety my ludzie nie jesteśmy jedynymi zwierzętami które lubią smaczne, pożywne liscie Aibiki, szkodniki takie jak pasikoniki, gąsiennice i mszyce, również je kochają. Innymi zagrożeniami są : Aibika Jassid (Amrasca devastans), Shot-hole Beetle (Nisotra basselae), Green Coconut Bug (Amblypelta cocophaga), Spherical Mealybug (Nipaecoccus viridis), Red Cotton Bug (Dysdercus cingulatus), Red Spider Mite (Tetranychus urticae), Oribius Weevils (Oribius species) i White Fly (Hemiptera species). Rośliny te moga być również niszczone przez Black Shank (Phytophthora nicotianae), Myrothecium roridum i inne typy chorób grzybiczych, i wirusy takie jak Hibiscus Chlorotic Ringspot Virus (HCRSV). Więcej szczegółów na temat szkodników i chorób Abelmoschus'a manihot i ich zapobieganiu, można znaleźć tutaj.
Liście Aibiki łatwo więdną, dlatego dla ich dłuższego przechowywania lepiej jest zbierać liście z całymi szczytami pedów, i oddzielać z nich liście tuż przed użyciem. Same sukulentyczne czubki pędów z bardzo młodymi, nie w pełni rozwiniętymi liśćmi również przechowują się dobrze. Rozwinięte liście oddzielnie najlepiej jest przechowywać w plastikowych workach z dostępem powietrza lub pojemnikach w niskich temperaturch, można je również zawijać w liście Bananowców i co jakiś czas spryskiwać wodą dla lepszej świeżości. Całe pędy mogą być trzymane w wiadrach lub innych pojemnikach z wodą, tak aby dolne końcówki tych pędów były zanurzone w wodzie.
ZASTOSOWANIE KULINARNE Liście Abelmoschus'a manihot są jednymi z najwazniejszych warzyw liściastych dla wielu społeczności w Indonezji, Papui Nowej Gwinei i Melanezji, gdzie wiele ludzi spożywa je codziennie. Liście te są miękkie i soczyste, śluzowate i łagodne w smaku. Co sprawia że są warzywem uniwersalnym, dobrze wkomponowującym się w każdy rodzaj potraw, i świetnie nadają się do sałatek i do kanapek. Bardzo młode, nie rozwiniete w pełni liście i czubki pedów są dosyć chrupiace, z kolei starsze liście mogą być troszeczkę twardsze i zawierać więcej śluzu. Można je jeść na surowo, gotowane w wodzie lub mleczku kokosowym, duszone, smarzone w oleju roślinnym lub pieczone w piekarniku.
Na Fiji, Vanuatu i Tonga, liście Aibiki podawane jak szpinak są uwielbiane. Przeważnie gotuje się je krócej niż 5min. i podaje na gorąco z masłem i sokiem z cytryny lub z kremem kokosowym.
W Indonezji liście te są niezbędnym składnikiem do gotowania kleików będących wykwintnymi posiłkami kuchni North Sulawesi, ponieważ zawarty w nich śluz nadaje tym papkom szczególną kleistość. Są one również powszechnie dodawane do zup i gulaszy dla ich zagęszczania.
Liście i czubki pędów Aibiki są doskonałe do robienia z nich przekąsek smarzonych w panierce, takich jak indyjska Pakora.
Delikatne młode liście zawierają niewiele błonnika i są bogate w witaminy, co sprawia że są świetnym pierwszym pożywieniem dla niemowlaków, pod postacią papki z warzywami korzeniowymi. Z kolei starsze liscie są dobrym źródłem błonnika, co sprawia że są one pomocne w przypadkach chronicznych zaparć.
Wartości odżywcze Abelmoschus'a manihot są o wiele lepsze niż te posiadane przez większość popularnych liściastych warzyw. Aibikę gotować należy w niewielkiej ilości wody, ponieważ niektóre minerały, szczególnie potas, magnez, cynk, żelazo i wapń przechodzą do wody. Dlatego wodę tę warto spożywać jako zupę. Uważa się że serwowanie liści Aibiki razem z kremem kokosowym, wzmaga przyswajanie beta-karotenu i przemianę w witaminę A.
Liście Abelmoschus'a manihot mają wysoką zawartość protein (18 - 24% suchej wagi) i pilisacharydów. Zawierają ważne aminokwasy : isoleucine, leucine, lysine, methionine, phenylalanine, threonine, valine i histidine. I są bogate w witaminy A i C, ryboflawinę, tiaminę, wapń, magnez, żelazo, cynk, miedź, potas, mangan, fosfor, siarkę i karotenoidy ; więcej szczegółów, i tutaj.
Pąki kwiatowe można również spożywać na świeżo lub gotowane, a świeże kwiaty były dawniej powszechnie spożywane w Chinach. Ale w przeciwieństwie do Okry, owoce Aibiki są przeważnie nie gładkie, ale pokryte krótkimi włoskami, i dlatego są one rzadko spożywane (ale te irytujące włoski można odskrobać i owoce Aibiki mogą być gotowane tak jak Okra).
Pomimo faktu że jest to wysoce odżywcze warzywo, Aibika nie powinna być spożywana przez kobiety w ciąży, ponieważ niektóre rdzenne plemiona w Azji używają ją do wywoływania aborcji.
ZASTOSOWANIE LECZNICZE Abelmoschus manihot był używany jako roślina lecznicza od stuleci. Najstarsze pisane źródło o jego zastosowaniu jako zioło lecznicze pochodzi z Zhou Hou Bei Ji Fang (Podręcznik Przepisów na Nagłe Wypadki), napisanego w roku 340 przez chińskiego lekarza Ge Hong'a. A później opisane było w klasykach Chińskiej Medycyny, takich jak Jia You Ben Cao (połowa XI wieku) i Ben Cao Gang Mu (1578). Chińczycy wysoce cenią właściwości lecznicze tej rośliny, szczególnie jej kwiatów, o czym wyraźnie świadczy chociażby fakt ich wymienienia w Chinskiej Farmakopei w 2015. Zastosowanie medyczne A. manihot posiada również długą tradycję i wysokie znaczenie w niektórych regionach Indii, Indonezji, Papui Nowej Gwinei, Fiji, Vanuatu i innych państwach Południowo-Wschodniej Azji, Melanezji i Polinezji (Istnieją również raporty z zastosowania A. manihot jako środka leczniczego w niektórych krajach centralnej i zachodniej Afryki, chociaż mogą one rzeczywiście dotyczyć zastosowania Abelmoschus'a caillei). Ale podczas gdy w Chinach ekstrakty z tej rośliny są używane także w leczeniu klinicznym przez lekarzy medycyny ortodoksyjnej, w innych krajach zioło to jest stosowane jedynie przez wiejskich znachorów i osoby praktykujące medycynę tradycjonalną.
Jednakże w ostatniej dekadzie zainteresowanie naukowców medycznym potencjałem Abelmoschus'a manihot wzrosło, co zaowocowało wieloma badaniami nad substancjami chemicznymi zawartymi w tej roślinie i jej działaniem farmakologicznym (liderami z największą ilością badań są Chiny, India i Indonezja). A to pomaga lepiej zrozumieć leczniczą moc Aibiki.
Tradycyjnie wszystkie części tej rośliny są używane jako zioło lecznicze. Różne części Aibiki są powszechnie stosowane jako wzajemne substytuty w leczeniu wielu chorób, szczególnie liście i kwiaty. Ale pomimo posiadania wielu tych samych właściwości leczniczych, różne części A. manihot mogą posiadać różną efektywność w terapii poszczególnych dolegliwości.
Śluz wyekstraktowany z Aibiki może być zastosowany tak samo jak i śluz z Okry, jako zamiennik plazmy lub środek zwiększający objetość krwi.
LIŚCIE
Liście Abelmoschus'a manihot mogą być nazywane leczniczym warzywem lub żywnością funkcjonalną, jako że głównie nie są one suszone i przetwarzane ale zwyczajnie jadane na surowo lub duszone (bez soli) dla swojego działania leczniczego, które jest : przeciwzapalne, przeciwutleniające, przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze, przeciwwirusowe, osłaniające wątrobę i nerki, przeciwcukrzycowe, lubrykacyjne, przeciwdrgawkowe, chelatacyjne, przeciwgorączkowe, przeciwbólowe, przeciwdepresyjne i wywołujące menstruację, stymulują również gojenie ran i podnoszą odporność organizmu, oraz chronią mięsień sercowy i mózg przed uszkodzeniami z niedokrwienia.
W terminologi Tradycyjnej Chinskiej Medycyny liście A. manihot są opisywane jako słodkie i zimne w naturze, łagodzące - balsamiczne, eliminujące gorąco i oczyszczające ciało z toksyn, gojące złamania i stymulujące regeneracje tkanek.
Liście Abelmoschus'a manihot są konsumowane w celu leczenia schorzeń takich jak :
- Dolegliwości układu trawiennego. Używa się je na bóle brzucha, rozstroje, zaparcia, biegunki, czerwonkę, wymioty krwią i refluksy, mogą one również zapobiegać nudnościom i wymioton.
- Stany zapalne. Liście Aibiki są tradycyjnie przyjmowane jako środek na różnego rodzaju zapalenia, od zapaleń gardła, płuc lub żołądka po obrzeki i reumatyzm. Ekstrakty z nich wykazały znaczące działanie przeciwzapalne u szczórów z opuchlizną łap.
- Cukrzyca. Ich spożywanie jest tradycyjnie uznawane za pomocne w przypadkach cukrzycy. Badania na myszach wykazały że ekstrakty z liści A.manihot poprawiają działanie autofagii i funkcje mitochondrialne, osłabiając rozwój nefropatii cukrzycowej.
- Hipercholesterolemia. W Indonezji liście Aibiki są gotowane bez soli, i zarówno te liście jak i woda w której były one gotowane są spożywane jako tradycyjny lek na wysoki poziom cholesterolu. Ekstrakty z tych liści wykazały zmniejszanie nagromadzania się lipidów u myszy na wysokotłluszczowej diecie.
- Schorzenia układu moczowego. Liście te są przyjmowane w celach leczenia wielu typów chorób układu moczowego takich jak infekcje, zapalenia, nefropatia cukrzycowa i stranguria (bolesne oddawanie moczu). Dowiedziono że poprawiają one funkcję filtracji kłębuszkowej, zmniejszają białkomocz i hiperplazję mesangium, co może redukować uszkodzenia tkanki nerek.
- Wrzody. Liście Abelmoschus'a manihot są szeroko stosowane w leczeniu różnego rodzaju wrzodów, m.in. owrzodzeń jamy ustnej i wrzodów żołądka. Ich skuteczność przeciw wrzodom wynika głównie z łagodzącego, balsamicznego, osłaniającego efektu śluzu, którego są one bogatym źródłem.
- Osteoporoza i złamania. Liście te są tradycyjnie stosowane w przypadkach złamań w celu stymulacji zrostu kości oraz aby zapobiegać osteoporozie. Badania wykazały że spożywanie dużej ilości tych liści wpływa ochraniająco na kości.
- Bóle. Liście są również spożywane aby przynieść ulgę w przypadkach bólów głowy, nerek i wrzodów, i uważane się że posiadają one działanie przeciwbólowe.
- W celu wzmożenia laktacji. A. manihot jadany jest jako liściaste warzywo w celu stymulacji wydzielania mleka. Karmiącym matkom zaleca się szczególnie picie obfitych ilości niesolonej zupy z Aibiki lub herbaty z jej liści.
- Poród i sprawy ginekologiczne. Napary z liści są używane w celu wywołania i ułatwienia porodu oraz aby wywołać mensruację, skrócić okres menstruacji, zatrzymać metrorrhagję lub metrostaksję. Śluzowaty płyn wytwarzany z liści jest również stosowany w celu kontrolowania płodności lub wywoływania poronienia, dlatego powinien być unikany przez kobiety w ciąży.
Liście te są również tradycyjnie spożywane w celu leczenia : przeziębienia, gorączki, chronicznego bronchitu, gruźlicy, opuchlizn, oparzeń, hemoroidów, anemii i impotencji.
Zewnętrznie świeże, rozgniecione liście Abelmoschus'a manihot lub wywar z liści, są przykładane w celu leczenia na : wrzody skóry, poparzenia, wypryski skórne, rany, złamania, ukąszenia insektów, cellulitis, białactwo nabyte, hemoroidy i czyraki. Sok z liści jest stosowany na zwichnięcia jako środek przeciwbólowy.
Liście Abelmoschus'a manihot są bogate w śluz składający się z polisacharydów i protein. Zawierają one również : flawonoidy (quercetin-3-o-robinobioside, isoquercetin, gossypetin-8-o-glucuronide, myricetin), glikozydy flawonoidowe (hyperyna), steroidy (stigmast-4-en-3-one), saponiny steroidowe, alkaloidy, terpenoidy, taniny, aminokwasy, kwasy tłuszczowe (głównie kwas linolenowy i kwas palmitynowy), nucleotydy, phytol, dioctyl phthalate, tocopherol, Urs-12-en-28-ol, (2E,4E)-2,4-heptadecadienoic acid, methyl isopalmitate, 25-hydroxycholesterol, DL-α-tocopherol acetate, 3,5-di-tertbutylbenzaldehyde, fludrocortisone acetate i beta-amyrone.
KWIATY
Kwiaty Abelmoschus'a manihot, a dokładniej ich płatki zwane też koroną kwiatu, razem z pręcikami i słupkiem, są używane przeważnie ususzone. Przygotowuje się z nich napary lub wywary (standardowa dawka w Tradycyjnej Chińskiej Medycynie to 5-15g), lub spożywa w postaci sproszkowanej (3-6g). Ale świeże kwiaty Aibiki mogą być również jadane na surowo, a całe ususzone można jeść po namoczeniu w wodzie.
Ich działanie opisuje się jako : przeciwutleniające, przeciwzapalne, ochraniające wątrobę i nerki, moczopędne, przeciwwirusowe, przeciwbakteryjne, przeciwzakrzepowe, przeciwbólowe, przeciwnowotworowe, neuroprotekcyjne, przeciwdepresyjne i wspomagajce gojenie ran.
W terminologii Tradycyjnej Chińskiej Medycyny kwiaty Aibiki są opisywane jako słodkie, chłodzące i detoksykacyjne, mówi się o nich że przyśpieszają krążenie krwi, zatrzymują krwawienie, zmniejszają opuchlizny i usówają wilgoć i gorąco z ciała.
Kwiaty Aibiki są przyjmowane doustnie w celu leczenia schorzeń takich jak :
- Choroby nerek. Kwiaty Abelmoschus'a manihot posiadają bardzo długą tradycję zastosowania jako zioło na schorzenia nerek w Chinach. Są one używane w leczeniu chronicznych chorób nerek, takich jak nefropatia immunoglobuliny A (IgAN), nefropatia cukrzycowa i odmiedniczkowe zapalenie nerek, oraz w celu ochrony funkcjonowania nerek. Kwiaty A. manihot zostały zawarte jako lek na choroby nerek w Kompendium Materia Medica ponad cztery stulecia temu, i umieszczone w edycji z 2015 Chinskiej Farmakopei jako lek na wiele chorób, takich jak chroniczne kłębuszkowe zapalenie nerek i nefropatia cukrzycowa, w leczeniu klinicznym
Badania farmakologiczne wykazały że działanie kwiatów A. manihot może być związane m.in. z poprawą odpornościowej reakcji ograniczania zapalenia, ochrony komórek nabłonka kanalików nerkowych, poprawy w zwłóknieniu nerek, białkomoczu i krwiomoczu i efektem przeciwzakrzepowym. Wyniki pokazały że ekstrakt z kwiatów A. manihot może znacznie obniżać poziom protein w moczu u pacjentów z pierwotnymi chorobami nerek (PChN - CKD stadia 1-2), przez ochronę podocytów, a jego działanie jest lepsze niż działanie losartanu potasu.
Preparat farmaceutyczny z ekstraktu z kwiatów A. manihot, nazywany Huang Kui Capsule, został zatwierdzony przez Chińską Państwową Administrację Żywności i Leków w 1999r. jako lek trzeciej klasy na chroniczne zapalenie kłębuszków nerkowych, nefropatię błoniastą, nefropatię cukrzycową i inne choroby zapalne. Nie zanotowano jego poważnych działań ubocznych, a najczęstszym efektem nieporządanym jest po nim lekki lub umiarkowany dyskomfort żoładkowo-jelitowy. Kapsułki HKC zawierają : Flos Abelmoschus manihot suchy ekstrakt (proszek) 80%, magnesium stearate 3%, i calcium hydrogen phosphate 17%.
- Choroby wątroby. W Chinach, wywary z kwiatów A. manihot są tradycyjnie używane do leczenia żółtaczki i różnego typu chronicznych i ostrych stanów zapalenia wątroby. Ich działanie osłaniające wątrobę zostało potwierdzone testami naukowymi. Hyperoside, substancja chemiczna wyizolowana z tych kwiatów, wykazała znaczące działanie przeciwko wirusowi zapalenia wątroby typu B.
- Dolegliwości kobiece. W Papui Nowej Gwinei i na wyspach Pacyfiku, kwiaty te są powszechnie stosowane w celu zahamowania meorrhagii i zatrzymania metrorrhagii i metrostaksii, ale również w celu wywołania poronienia, ułatwienia porodu, jako pomoc w przypadkach zatrzymania łożyska, i aby stymulować laktację.
- Bronchit. W Indiach, szklanka soku z kwiatów A. manihot jest pita regularnie w celu przyniesienia ulgi w przewlekłym zapaleniu oskrzeli.
- Infekcje. Kwiaty Aibiki są tradycyjnie przyjmowane jako srodek na różnego rodzaju infekcje bakteryjne i wirusowe, takie jak infekcje żołądkowe, infekcje ropotwórcze, infekcje ran, świnka, rzeżączka i czyraki.
- Hipercholesterolemia. W Papui Nowej Gwinei i na wyspach Pacyfiku, kwiaty Aibiki są używane jako podstawowy lek ludowy na obniżanie wysokiego poziomu cholesterolu.
- Ból zęba. W celu ulgi w bólu zebą, szklanka soku z kwiatów Aibiki jest pita regularnie.
- Krwotoki. W TCM, kwiaty te są używane jako środek na krwotoki nieurazowe, hematemezę (wymioty krwią), metrorrhagię (intensywne krwawienie międzymęstruacyjne) i metrostaksję (długotrwałe kropelkowe krwawienie międzymęstruacyjne).
Kwiaty Abelmoschus'a manichot są również spożywane w celu leczenia : wrzodów jamy ustnej i żołądka, artretyzmu reumatoidalnego, chorób zapalnych, obrzeków, strangurii, i regeneracji tkanki zniszczonej przez wrzody i poparzenia, oraz aby zapobiec osteoporozie.
Zewnętrznie, sproszkowane kwiaty Aibiki są stosowane z dodatkiem oleju, lub świeże rozgniecione płatki są przykładane aby leczyć miejsca dotknięte przez : owrzodzenia skórne, poparzenia suche lub plynami, cellulitis i inne rodzaje stanów zapalenia skóry, oraz karbunkuły.
Kwiaty te zawierają : flawonoidy (mirycetyna, izokwercetyna, kwercetyna, gossypetin, antocyjaniny), glikozydy flawonoidowe (hyperoside, rutyna, hibifolin, tiliroside, cannabiscitrin, floramanoside F, pochodne mirycetyny i kwercetyny), sterole (beta-sitosterol i jego pochodne), glycerolmonopalmitate, 2,4‐dihydroxy benzoic acid, guanosine, adenosine, uracil, kwas maleinowy, kwas taninowy, heptatriacontanoic acid, 1‐triacontanol, tetracosane, kwas protokatechowy, hexadecane, octadecane i nicotinamide.
Według Chińskiej Farmakopei, hyperoside jest stosowany jako standard w kontroli jakości Abelmoschus'a manihot i jego preparatów, i jego kwiaty powinny zawierać nie mniej niż 0.5% hyperoside.
NASIONA
W Tybetańskiej Tradycyjnej Medycynie, nasiona są główną częścią Abelmoschus'a manihot używaną leczniczo. Opisane są one jako rozgrzewające, ściągające, gorzkie i lekko cierpkie. I stosowane są w leczeniu leukorrhea (upławy pochwy), chorób skóry, cukrzycy i zchorzeń krwi, w celu obniżenia potliwości, i jako afrodyzjak. Również w połączeniu z Olibanum i Senna occidentalis do leczenia zaburzeń limfy. Informacje te pochodzą z książki ,, Essentials of Tibetan Traditional Medicine '' którą napisali Thinley Gyatso i Chris Hakim. I przeczą informacjom ze strony internetowej Medicinal Plant Database of Hong Kong Baptist University, na której napisano że nasiona te są słodkie i zimne z natury.
Autorzy tej strony napisali że usuwają one wodę z organizmu, stymulują krwawienie menstrualne, redukują opuchnięcia i oczyszczają z toksyn. I są stosowane doustnie w formie wywarów (10-15g zmielonych nasion) lub proszku (2-5g) w leczeniu strangurii, obrzeków, zaparć, rzadkiej laktacji, czyraków, epistaxis (krwaienie z nosa) i obrażeń spowodowanych upadkami.
O nasionach Aibiki mówi się również że podnoszą wytrzymałość i odporność organizmu, regulują właściwe funkcjonowanie żołądka i wzmacniają go. I że mogą być one stosowane na kamienie moczowe.
Nasiona te zawierają kwasy nasycone i kwasy płynne, takie jak kwas linolowy i oleinowy. Są one również bogate w proteiny i lizynę.
KORA
Kora z Abelmoschus'a manichot jest tradycyjnie stosowana jako środek przeciwrobaczy, przeciwgorączkowy, stymulujący miesiączkę, moczopedny, odtruwający i oczyszczający z toksyn. Wywary z tej kory są przyjmowane doustnie w celu leczenia strangurii i dolegliwości układu moczowego, zaparć i gorączki.
Świeża kora Aibiki jest miażdżona z dodatkiem odrobiny wody na pastę, która jest przykładana na otwarte rany i skaleczenia, nową pastę nakłada się co 2-3 dni. Działa ona antyseptycznie i jest również stosowana na otwarte wrzody. Sok z kory pomaga zmniejszyć opuchlizny i bóle mięśni
Kora z pedów A. manihot zawiera mnówtwo związków fenolowych.
PĘDY
Zdrewniałe pędy Abelmoschus'a manihot są stosowane w Tradycyjnej Chińskiej Medycynie jako słodkie i zimne z natury zioło, usuwające gorąc i oczyszczające z toksyn, zmniejszające częstotliwości defekacji i urynacji. Ekstrakt z pędów wykazał działanie przeciwbólowe i przyśpieszające gojenie ran.
Wywary z pędów Aibiki są używane doustnie w celu leczenia : stałej gorączki, zaparć, problemów z oddawaniem moczu, urazów wywołanych poparzeniami, czyraków i opuchlizn.
Maści z ekstraktem ze zdrewniałych pędów wykazały znaczące działanie stymulujące gojenie ran.
Zdrewniałe pędy Aibiki zawierają : stigmasterol, sitosterol, izokwercetynę, kwercetynę, hyperoside, hibifolin i isohamnetin. Niektóre z tych związków są znane z właściwości typu przeciwskórczowego i antydepresyjnego.
KORZENIE
Korzenie Aibiki uznawane są za słodkie, gorzkie i zimne w naturze. W Tradycyjnej Chińskiej Medycynie wywary z korzeni (9-15g) są stosowane w celu usuwania wody z organizmu, stymulacji menstruacji i oczyszczenia organizmu z toksyn. Używa się ich do leczenia strangurii, infekcji układu moczowego, obrzęków, zaparć, nowotworów, cukrzycy, obrażeń od upadków, nieregularnej laktacji, czyraków, zapalenia kanału usznego i ślinianki przyusznej.
Zewnętrznie świeże zmiażdżone korzenie są przykładane lub wywary są stosowane miejscowo do obmywania na czyraki, wrzody, zwichnięcia, stany zapalne i bielactwo nabyte.
W Nepalu sok z korzeni jest podgrzewany i stosowany zewnętrznie na zwichniecia lub pity w celu ulgi w bólu wywołanym zwichnięciem.
Dowiedziono że korzenie Abelmoachus'a manihot posiadają działanie przeciwbólowe i larwobójcze. Zawierają one śluzy, skrobię, garbniki, flawonoidy i glikozydy, araban, laktozę i rhamnosan.
PRZECIWWSKAZANIA
Wszystkie części Abelmoschus'a manihot są bezpieczne do spożycia dla ludzi, według zarówno zapisów wiedzy tradycyjnej jak i współczesnych testów toksykologicznych. Ale żadne z części Aibiki nie powinny być podawane kobietom podczas ciąży, ponieważ jest wiele zapisków o ich etnobotanicznym zastosowaniu jako środku poronnego.
Źródła
,, Encyclopedia of Traditional Chinese Medicines - Molecular Structures, Pharmacological Activities, Natural Sources and Applications: Vol. 5: Isolated Compounds T—Z, References, TCM Plants and Congeners '' - Jiaju Zhou, Guirong Xie, Xinjian Yan, Springer Science & Business Media 2011
HEPATOPROTECTIVE ACTIVITY OF Abelmoschus manihot L. Medik LEAVES EXTRACT AND ITS NANOPARTICLE AGAINST CARBON TETRACHLORIDE INDUCED HEPATOTOXICITY IN RATS - Yos Banne
ANTIOXIDANT AND HEPATOPROTECTIVE ACTIVITY OF ABELMOSCHUS MANIHOT L. MEDIK LEAF FRACTION AGAINST CCL4-INDUCED LIVER DAMAGE IN RATS - YOS BANNE1, TATY SETYAWATI PONIDJAN, JOVIE MIEN DUMANAUW
Ethanobotanical Uses and Phytochemical analysis of Abelmoschus manihot (L.) Medik - Arangale KB, Dhanwate AK, Shinde RN, Aher UB
Promoting nutritious leafy vegetables in the Pacific and Northern Australia - G.H. Lyons, R.G. Goebel, P. Tikai, K-J Stanley, M Taylor
