Pokazywanie postów oznaczonych etykietą Japoński Pieprz. Pokaż wszystkie posty
Pokazywanie postów oznaczonych etykietą Japoński Pieprz. Pokaż wszystkie posty

czwartek, 12 lipca 2012

Zanthoxylum piperitum - Żółtodrzew Pieprzowy, Japoński Pieprz, Pieprz Syczuański



   KRÓTKA CHARAKTERYSTYKA

  Zanthoxylum piperitum czyli Żółtodrzew Pieprzowy jest wysoko rosnącym, kolczastym krzewem pochodzącym z terenów Japonii, Korei i północy Chin. Jego pikantne w smaku łupiny owoców wielkości pieprzu od wieków zajmują ważną pozycję w kuchni japońskiej nosząc nazwę Kona-sanczo (również Sanczo-no-kona), dlatego na zachodzie jest on znany jako Japanese Pepper. Często jednak przyprawa ta nazywana jest tak samo jak te pozyskiwane z innych gatunków Zanthoxylum (inaczej Xanthoxylum) czyli Pieprzem Syczuańskim bądź Seczuańskin (Sichuan pepper / Szechuan pepper) i jak pozostałe wykorzystywana jest w tradycyjnej Chińskiej Medycynie. Roślina ta posiada również synonim botaniczny - Fagara piperita oraz inne nazwy takie jak Japanese Pricklyash, Anise pepper, Sanscho, Chinese pepper. Roślina ta dosyć często hodowana jest jako bonsai ze względu na łatwą adaptację do trudnych warónków oraz podatność do karłowacenia. Jej zapach odstrasza komary.


    UPRAWA 

  Żółtodrzew pieprzowy dorasta w formie krzewu lub drzewka do ok. 3m wysokości i może być sadzony w ogrodach. Trzeba jednak dbać o zabezpieczenie go przed mrozami przez kilka pierwszych lat i najlepiej jest posadzić go w mało przewiewnym miejscu. Jeśli chodzi o glebę to urośnie on właściwie na każdej, lubi wilgoć ale nie zniesie terenów podmokłych. Wymaga stanowiska słonecznego bądź na wpół zacienionego. Z powodzeniem hodować można Z. piperitum w mieszkaniu, mając przez cały rok aromatyczne liście na wyciągnięcie ręki. W ogrodzie liście te przebarwią się na żółto jesienią po czym opadną. Roślina ta jest dwupienną tzn. posiada osobniki wydające tylko męskie kwiaty i te na których wyrosną tylko żeńskie. Kwitnienie zaczyna po około czterech latach, w połowie lata a owoce narastają i dojrzewają w przeciągu miesiąca. Istnieją także odmiany obupłciowe oraz nie posiadające kolców.


  ZASTOSOWANIE KULINARNE

 Zastosowanie kulinarne jako przyprawa posiadają zarówno otoczki nasion Z. piperitum jak i liście a nawet całe młode pędy rośliny, kwiaty i nierozwinięte jeszcze owoce. Te pierwsze, ususzone bądź uprażone najlepiej przechowywać (a także kupować) całe, aby lepiej zachowywały swój aromat a kruszyć lub mielić tuż przed użyciem. Jako że swój aromat łupinki te zawdzięczają przede wszystkim  zawartości olejków eterycznych należy dodawać je do potraw w końcowej fazie gotowania. Zielone części rośliny, nazywane w Japonii Sansho, są łagodniejsze od owocni Japońskiego pieprzu, posiadają zbliżony lecz odmienny smak. Można je suszyć i drobno mielić albo używać samych świeżych listeczków oddzielonych od kolczastych pędów oraz łodyżek liściowych (uwaga! również kolczaste). Świerze kwiatostany zwane w Japonii Hana Sansho, oraz nierozwinięte, zielone jeszcze owoce zwane Sansho No Mi, są trudno dostępnym, sezonowym przysmakiem. Pieprz Seczuański stanowi ważny element niemal każdej kuchni rejonów zachodniej i południowej Azji dodając unikalnej pieprzowo-cytrynowej pikanterii do różnorodnych potraw zarówno z ryb, mięsnych jak i bezmięsnych.


  ZASTOSOWANIE W MEDYCYNIE

  Otoczki nasion Zanthoxylum piperitum zawierają min.: geraniol, linalool, cineol i citronellal. Działają one przeciwbakteryjnie, przeciwgrzybicznie, moczopędnie, wspomagają trawienie i usuwanie gazów z organizmu, stymulują organizm i pomagaja w walce z przeziębieniem.