KRÓTKA CHARAKTERYSTYKAAnemopsis californica jest niewielką byliną, rosnącą w formie rozet liści tworzących rozległe kępy. Jak wskazuje jej łaciński przydomek, pochodzi ona z zachodnio-południowego wybrzeża USA, ale także Newady, Arizony, Teksasu i Meksyku. Roślina ta jest używana od wieków jako zioło lecznicze, przez rdzennych mieszkańców tych rejonów, a niektóre plemiona uważały je za panaceum. Dziś stanowi ona cenny surowiec leczniczy dla wielu lekarzy, także z innych rejonów, do czego przyczyniły się testy medyczne, potwierdzające jej efektywność. Potoczna nazwa tej rośliny to Yerba Mansa, yerba znaczy po hiszpańsku zioło, a mansa oznacza łagodność. Odnosi się to z pewnością do działania tego zioła, łagodzącego nie tylko wszelkie stany zapalne ale również infekcje żołądkowe. Cała roślina bogata jest w olejki eteryczne, dające jej unikalny, silny zapach, który w letnie dni wyczuwalny jest na sporą odległość. Zapach ten jest nieco zbliżony do zapachu eukaliptusów, wynika to z wysokiej zawartości wspólnego składnika - metyloeugenolu.
UPRAWA
Anemopsis jest byliną rosnącą w formie liści, tworzących rozety i łodyg kwiatowych wspólnie wyrastających bezpośrednio z samego mięsistego, korzenia. Roślina ta nie przekracza 40cm wzrostu, jednak poprzez swoje łatwo zakorzeniające rozłogi szybko opanowywuje rozległe tereny. Pomimo że występuje ona głównie na terenach półpustynnych, zawsze ma to miejsce w błotnistych obrzeżach stawów lub rzek. Często rośnie ona będąc częściowo, okresowo zanórzona w wodzie. Lubi gleby o odczynie zasadowym ale podobno toleruje również gleby o niewielkim stopniu zasolenia lub zakwaszenia. Liście przebarwiają się na czerwono krótko przed zimowym obumarciem. Roślina ta doskonale znosi upały, niestety nie radzi sobie z mrozami poniżej -15'C dlatego więc najlepiej jest przezimować jej korzenie w chłodnym pomieszczeniu, przenosząc krótko po uschnięciu części naziemnej. Yerba Mansa preferuje półcień ale dobrze znosi również pełne nasłonecznienie. Kwitnie przez cały okres letni i jest to najlepszy okres do zbioru liści w celu ususzenia na surowiec zielarski . Korzenie nie powinny być zbierane wcześniej jak w drugim roku rozwoju rośliny, w okresie miedzy jesiennym obumarciem starych liści a wiosennym wybijaniem nowych.
ZASTOSOWANIE KULINARNE
Aromatyczne liście i korzenie Anemopsisa califonica, mogą być spożywane na surowo lub gotowane. Nasiona mogą być mielone i używane jako mąka. Herbata z liści lub korzeni Yerba Mansa może być pita jako tonik i uważana jest za panaceum.
ZASTOSOWANIE MEDYCZNE
Yerba Mansa posiada nie tylko długoletnią tradycję użycia w zielarstwie, ale również należne miejsce w ortodoksyjnej medycynie na zachodzie USA i w Meksyku. Zostało ono ugruntowane dzięki pozytywnym wynikom wielu przeprowadzonych testów laboratoryjnych. Zioło to swoje lecznicze działanie zawdzięcza głównie zawartości olejków eterycznych, które różnią się znacznie w swoim składzie chemicznym między tym pochodzącym z liści a tym z korzeni. Różnica jest również zauważalna pomiędzy roślinami o różnym pochodzeniu geograficznym oraz genetycznym dziedzictwie chemotypowym. Zarówno nadziemne jak i podziemne części rośliny działają ściągająco, antyseptycznie, przeciwgrzybicze, przeciwbólowe, przeciwzapalne, przeciwreumatyczne, przeciwwymiotne, wspomagają trawienie, tonizują organizm i oczyszczają krew.
Liście zawierają olejki eteryczne zawierające min. elemicin (53%), piperitone (11,5%), methyleugenol (6,9%), (E)-caryophyllene (4,6%), 1,8-cineole (2,5%), alpha-pinene and beta-phellandrene. Świeże, zmiażdżone liście w formie okładów stosuje się na obtarcia, zranienia, poparzenia, użądlenia i ukąszenia owadów, infekcje skórne, bolące mięśnie i reumatyzm. Napary spożywa się przy przeziębieniach, stanach zapalnych układu oddechowego, wrzodów żołądka,w celu oczyszczenia krwi, do obmywania bolących mięśni i stóp, oraz przy chorobach wenerycznych. Ususzone i sproszkowane liście służą jako posypka na rany i grzybice stóp.
Korzenie są bogate w olejki zawierające min. methyleugenol (57%), thymol (13,8%), piperitone (8%), isoeugenol, cymene, limonene, alpha-pinene, 1,8-cineole, myrtenol, elemicin. Żuje się je przy bólu zęba, stanach zapalnych dziąseł, gardła i śluzówki. Napary stosuje się przy przeziębieniach, grypie, malarii, stanach zapalnych min. opłucnej i bronchicie, gruźlicy, rzeżączce, durze brzusznym, czerwonce, artretyzmie, skurczach menstruacyjnych, infekcjach dróg moczowych oraz do uśnieżania bólów. Zewnętrznie używane są na zranienia, owrzodzenia i syfilis. Badania naukowe potwierdziły bioaktywność korzeni Yerba Mansa przeciwko komórkom rakowym układu moczowego i szyjki macicy.
Źródła
http://medplant.nmsu.edu/yerba.html
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2330197/
http://en.wikipedia.org/wiki/Anemopsis
http://www.fireflyforest.com/flowers/99/anemopsis-californica-yerba-mansa/
https://deborahsmall.wordpress.com/tag/anemopsis-californica/
http://www.hindawi.com/journals/ecam/2014/273878/
http://abcnews.go.com/Technology/story?id=5456546&page=1
http://doctorschar.com/archives/lizard-tail-anemopsis-californica/
http://www.gardenguides.com/taxonomy/yerba-mansa-anemopsis-californica/
http://hortsci.ashspublications.org/content/42/7/1578.full
http://www.pfaf.org/user/Plant.aspx?LatinName=Anemopsis+californica
http://www.yerbamansa.org/YM-benefits.html
http://nathistoc.bio.uci.edu/Plants%20of%20Upper%20Newport%20Bay%20(Robert%20De%20Ruff)/Saururaceae/Anemopsis%20californica.htm
